ουρήθρα

(Ανατ.). Πόρος ή σωλήνας, από τον οποίο αποβάλλονται τα ούρα, που βρίσκονται στην ουροδόχο κύστη. Στους άντρες, από την ο. αποβάλλεται και το σπέρμα. Στους άντρες εξάλλου η ουρήθρα αρχίζει από το στόμιο της κύστης, περνά από τον προστάτη αδένα, έπειτα από την ηβική σύμφυση και τελικά από το πέος ως την κορυφή της βαλάνου, οπότε και εκβάλλει από το έξω στόμιο της ουρήθρας. Στις γυναίκες η ο. είναι ομαλότερη και έχει μήκος 3-4 εκ. Αρχίζει από τον πυθμένα της κύστης, περνά από το ουρογεννητικό τρίγωνο και εκβάλλει κάτω από την κλειτορίδα, στον πρόδρομο του κολεού. Η ο. πολλές φορές παθαίνει διάφορες κακώσεις. Από αυτές, οι ρήξεις οφείλονται σε άμεσες θλάσεις (κλωτσιά στο περίνεο) ή έμμεσες (κάταγμα στη λεκάνη). Τα τραύματα της ο. οφείλονται σε κοφτερά εργαλεία ή πυροβόλα όπλα. Οι φλεγμονές, σε διάφορα μικρόβια και κυρίως στο γονόκοκκο, και τα στενώματα είναι συνέπεια βλεννόρροιας. Παρατηρούνται επίσης πέτρες και παρουσιάζονται όγκοι. Η ο., πολλές φορές, γίνεται αφορμή πόνων. Η ουρηθραλγία, όπως λέγονται γενικά οι πόνοι αυτοί, αποτελεί συμπτώματα άλλων παθήσεων ή νευραλγίας, συνήθως όμως οφείλεται σε πάθηση των γειτονικών οργάνων. Η ουρηθραλγία παρατηρείται επίσης και σε νευρασθενικές καταστάσεις. Πολλές φορές η ο. παρουσίαζα φράξιμο του αυλού, η οποία οφείλεται σε διάφορα αίτια, όπως στην παρουσία ξένων σωμάτων, σε πέτρες, όγκους ή στενώματα. Το φράξιμο αυτό λέγεται ουρηθρέμφραξη. Ουρηθρεκτομία εξάλλου ή ουρηθρεκτομή ονομάζεται η εγχείρηση η οποία αποσκοπεί στην αφαίρεση τμήματος της ο. και γίνεται σε περιπτώσεις ρήξης της ο. καθώς και σε τραυματικά στενώματα. Ένας επίσης σπασμός της ο. και ιδιαίτερα του σφιγκτήρα της, που παρατηρείται στους νευροπαθείς, λέγεται ουρηθρισμός. ουρηθρίτιδα. Φλεγμονή της ο. Προκαλείται συνήθως από το γονόκοκκο καθώς και από άλλα μικρόβια και ορισμένους διηθητούς ιούς. Πολλές φορές ουριθρίτιδα προκαλούν και οι καθετηριασμοί της ο. Όταν η ουριθρίτιδα δεν είναι γονοκοκκική, μπορεί να παρατηρηθεί και στη διαδρομή διάφορων νόσων, όπως ο τυφοειδής, η ελονοσία, η παρωτίτιδα, η ποδάγρα, ο ζαχαροδιαβήτης κ.ά. Κλινικά εκδηλώνεται με τη ρύση πύου και ελαφρό πόνο. ουρηθροσκόπιση. Η εξέταση του εσωτερικού της ο. με ειδικό όργανο, γνωστό ως ουρηθροσκόπιο. Το πρώτο όργανο του είδους κατασκεύασε ο Γάλλος γιατρός Ντεζορμώ (Desormeaux) το 1853. Από τότε έχουν κατασκευαστεί πολλοί τύποι ουρηθροσκόπιων. Σήμερα τα όργανα αυτά έχουν φτάσει σε μεγάλο βαθμό τελειότητας.

* * *

η (Α οὐρήθρα, ιων. τ. οὐρήθρη)

πόρος που εκτείνεται από την ουροδόχο κύστη έως το έξω ουρηθρικό στόμιο και χρησιμεύει για την εκροή τών ούρων και, στον άνδρα, ως δίοδος τού σπέρματος

αρχ.

δεξαμενή ακαθαρσιών.

[ΕΤΥΜΟΛ. < οὐρῶ + κατάλ. -ήθρα (πρβλ. κολυμβ-ήθρα)].